- κυπριπέδιο
- (Cypripedium). Γένος πολυετών ποωδών φυτών της οικογένειας των ορχιδιδών (μονοκοτυλήδονα), το οποίο περιλαμβάνει τουλάχιστον 34 είδη· πολλά από αυτά καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά για τα ωραία και ιδιόμορφα άνθη τους, γνωστά ως ορχιδέες. Έχουν σαρκώδες ρίζωμα, ωοειδή ή προμήκη και πλατιά φύλλα και μεγάλα άνθη, τα οποία χαρακτηρίζονται από το γλωσσάριό τους (κατώτερο σέπαλο), με μορφή διογκωμένου σάκου. Έχουν ποικίλους χρωματισμούς και, συχνά, παρουσιάζουν ραβδώσεις ή κηλιδώσεις με αποχρώσεις από το κίτρινο έως το καστανόμαυρο και το ιώδες.
Τα περισσότερο γνωστά είδη του γένους είναι τα εξής: Cypripedium insigne του Νεπάλ, με πρασινωπά και φωτεινά άνθη· Cypripedium guttatum του Καναδά, με ρόδινα ή λευκά άνθη με κόκκινες κηλιδώσεις· και Cypripedium pubescens, με άνθη που φέρουν νωτιαίο πορφυρό σέπαλο. Αυτοφυές αλλά σπάνιο, το Cypripedium calceolus συναντάται στις κεντρικές και ανατολικές Άλπεις, ενώ αυτοφύεται και στα ορεινά δάση της βορειοηπειρωτικής Ελλάδας· έχει άνθη με κόκκινα σέπαλα και κίτρινο, διογκωμένο γλωσσάριο, που μοιάζει με όστρακο.
Ριζωματώδεις πόες, παρόμοιες προς το κ., περιλαμβάνει και το συγγενές γένος Paphiopedilum της ίδιας οικογένειας, το οποίο διαφέρει από το κ. ως προς το εύπτωτο περιγόνιο και τα τροπιδωτά φύλλα. Τα φυτά του γένους αυτού αναπτύσσονται σε διαφορετικό περιβάλλον και, αν και καλλιεργούνται σε θερμοκήπια για διακοσμητικούς σκοπούς, προτιμούν σχετικά υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία. Κυριότερα είδη του γένους Paphiopedilum είναι τα Paphiopedilum album, Paphiopedilum niveum, Paphiopedilum purpuratum και Paphiopedilum rothschildianum.
Ορχιδέα του γένους Cypripedium.
Τα άνθη τoυ φυτικού γένους κυπριπέδιο (ορχιδέες) θεωρούνται από τα ωραιότερα καλλωπιστικά· στη φωτογραφία, έκθεση ορχιδέων, στους περίφημους Κήπους Κιου στο Λονδίνο (φωτ. ΑΠΕ).
* * *τοβοτ. γένος αγγειόσπερμων μονοκότυλων φυτών που ανήκει στην τάξη ορχιδώδη.
Dictionary of Greek. 2013.